Gökhan ÖZİÇ

     .NET platformunda open source olarak sunulan yeni ve yaygın blog teknolojisi BlogEngine'i tanıtım ve kurulum amaçlı, resimli bir tutorial hazırladım. Blog kurmak isteyenler için büyük kolaylık sağlayan ve open source olması nedeniyle istediğiniz değişikliği yapabileceğiniz bir proje.

     Öncelikle BlogEngine'i bilgisayarımızda local olarak çalıştırabilmek için Windows'un IIS (Internet Information Services) ayarlarının yapılmış olması ve bu Windows bileşenlerinin yüklü olması gerek. Bunun için "Başlat"tan "Denetim Masası"na girin. Buradan Windows bileşenlerini yüklemek için "Programlar ve Özellikler"e girin.

     Daha sonra çıkan pencereden "Windows özelliklerini aç veya kapat"ı seçin. Karşınıza gelen pencere Windows'un bileşenlerini ekleyip kaldırmanıza yarıyacak pencere.

     Resimde de gördüğünüz gibi "Internet Information Services" sekmesinin altında "World Wide Web" hizmetlerinin altındaki "Uygulama Geliştirme Özellikleri" sekmesinin altındaki seçeneklerden "ASP.NET"in seçili olup olmadığını kontrol edin. Diğer seçenekleri de isterseniz tickleyebilir, isterseniz sadece "ASP.NET" seçeneğini de tickleyebilirsiniz. "ASP.NET" seçeneğini ticklemek size yeterli olacaktır. Daha sonra pecerede "Tamam" butonunu tıklayın. Eğer değişiklik yapıp "ASP.NET" seçeneğini ticklediyseniz "Windows Bileşenleri" kurulumu başlayacak ve "IIS ASP.NET" desteği yüklenecektir. Bu işlem biraz zaman alabilir.

     Daha sonra resimde gösterilen siteye yani http://www.codeplex.com/blogenginetr adresine girin. Sağdaki "Download" butonuna tıklayıp "BlogEngine 1.4.5 Türkçe" versiyonunu bilgisayarınıza download edin.

     Download etmek için butona tıkladığınızda karşınıza gelen pencerede "I Agree" demeniz yeterli.  

     İndirdiğiniz "Winrar" dosyasının içindeki "BlogEngine.NET_TR_1.4.5.zip" klasörünü kopyalayın.

     Ve resimde görülen "C:\inetpub\wwwroot" klasörü içine kopyaladığımız dosyayı yapıştırın. Bu işlem projemizin local üzerinde çalışmasını sağlayacak adımlardan biri.

     Şimdi "Çalıştır"a gelin (Windows Tuşu+R ya da Başlat\Çalıştır). "Çalıştır"a resimde görüldüğü gibi "inetmgr" komutunu yazın ve "Tamam" deyin. Bu komut sizi "Internet Information Services (IIS) Yöneticisi"ne götürecek.

     Karşınıza çıkan bu yöneticiye projenizi app olarak ekleyerek localde çalışmasını sağlayacağız. Resimde de görüldüğü üzere bilgisayar isminizin yanındaki "+"ya, sonra "Web Siteleri"nin yanındaki "+"ya basın ve karşınıza gelen "Default Websites" sekmesine sağ tıklayın. Çıkan menüden de "Uygulama Ekle" sekmesini seçin.

     Şimdi karşınıza "Uygulama Ekle" aracı gelecek. ASP.NET uygulamanızı eklemek için işlemleri buradan yapacağız. İlk olarak "Uygulama Havuzu"nu seçmeniz gerekiyor. Buradan "Seç" butonuna tıklayın.

     Karşınıza çıkacak pencerede menüden "Classic .NET AppPool"u seçin ve "Tamam"a tıklayın.

     Şimdi "Uygulama Ekle" aracına geri döndük. Projenizin başlatılabilmesi için fiziksel yolunun IIS'e gösterilmesi gerek. Bunun için "Fiziksel Yol" textboxının sağındaki butona tıklayın.

     Daha sonra çıkan pencereden projenizi resimde gösterildiği gibi seçip "Tamam"a basın.

     Yeniden "Uygulama Ekle" aracına döndük. Şimdi yapmanız gereken bu IIS uygulamasına bir isim vermek. Bunun için "Diğer Ad" textboxında uygulamanın ismini istediğiniz şekilde değiştirin. Yalnız, şunu belirtmemde fayda var. Bu ismi istediğimiz gibi seçebiliyoruz fakat uygulamaya erişirken bu ismi kullanacağız. "Diğer Ad" textboxına uygulamanızın ismini yazdıktan sonra tamam deyin. Böylelikle IIS'e uygulamanız eklendi.

     Gördüğünüz gibi uygulamanız IIS'e eklendi ve şu an iis yöneticisinde gözüküyor. Artık uygulamanızı çalıştırmaya hazırsınız.

     Uygulamayı çalıştırmak oldukça basit. Browser'ınızdan yeni bir pencere açın ve adres kısmına "localhost/BlogEngine" yazıp enterlayın. IIS, sanki bir hostmuş gibi uygulamanızı besleyerek bilgisayarınız üzerinden uygulamanın çalışmasını sağlayacaktır. Yalnız, bu işlem ilk seferinde biraz zaman alıyor. Bunun nedeni IIS'den verilerin okunmasının uzun sürmesi. Fakat ilk seferden sonra beklemenize gerek kalmayacak. Bekleme süresinden sonra siteniz karşınıza geldi. Şu anda gördüğünüz BlogEngine'in standart hali. İsterseniz kendinize göre yeni bir tema hazırlayıp kullanabilir, isterseniz mevcut temanın üzerinden değişiklikler yapabilir, isterseniz de hazır temalar kullanabilirsiniz. Bu hali hoşunuza gittiyse bu haliyle de kullanabilirsiniz. "Site Adı" ve altındaki "Kısa Tanım" bölümleri, sağda gördüğünüz widgetlar... Hepsini kendinize göre düzenleyebilir ve istediğiniz ayarı yapabilirsiniz. Fakat bu düzenlemeleri ve ayarları yapmak için ilk önce siteye "Login" olmanız gerek. "Oturum Aç" sekmesine tıklayın.

     BlogEngine başlangıçta kullanıcı adı "admin" ve şifre "admin" olarak geliyor. Bunları gerekli yerlere yazıp "Oturum Aç" deyin. Artık sitenize login oldunuz. Gördüğünüz gibi login olmadan önce sitede görünmeyen "Administration" widgetı şimdi karşınıza geldi. Fakat bu widgettan gerekli ayarlamaları yapmak için ilk önce sitenin "Okuma/Yazma" izinlerini vermeniz gerek. Diğer türlü şu anda kullandığınız bilgisayarın (sizin hesabınızın) sitede "Okuma/Yazma" yetkisi olmadığı için yapmaya çalışıtığınız değişikliklerde site hata verecektir. Şimdi bu izinleri vereceğiz.

     Hatırladığınız üzere projenizi "wwwroot" klasörünün içine kopyalamıştık. Şimdi tekrar oraya dönüyoruz. BlogEngine.NET_TR_1.4.5 klasörüne sağ tıklayıp "Özellikler" deyin.

     Çıkan pencerde "Güvenlik" sekmesine gidin. Buradan "CREATOR OWNER"ı seçip "Düzenle" deyin.

     Şimdi karşınıza çıkan pencerden "USERS(.........)"i seçip aşağıdaki "İzin Ver" bölümündeki "Tam Denetim" seçeneğini tickleyin. Zaten sırf onu ticklediğinizde diğer seçenekler de otomatikman ticklenecektir. Aşağıdaki "Özel İzinler" tickli kalmayacak. Bu kafanızı karıştırmasın. Sırasıyla "Uygula" ve "Tamam" deyip işlemi sonlandırın. Daha sonra çıkan pencereyi de "Tamam" diyerek kapatın.

     Artık sitenizin ayarlarıyla istediğiniz gibi oynayabilir ve kişiselleştirebilirsiniz. İlk önce bu kişiselleştirmeye kendi adımız soyadımızla yeni bir kullanıcı ekleyerek başlıyalım. "Administration" widgetından "Kullanıcılar" sekmesine tıklayın.

     Çıkan pencerede yeni kullanıcı adınızı, şifrenizi ve kullandığınız mailinizi yazın ve "Kullanıcı Oluştur" butonuna tıklayın.

     Gördüğünüz gibi yeni kullanıcınız oluşturuldu. Aşağıya dikkat ederseniz "Roles" menüsünü göreceksiniz. Buradan oluşturduğunuz kullanıcıya çeşitli görevler vermek mümkün. İsterseniz "Administrators" seçeneğini tickleyerek kullanıcıyı admin yapabilir, isterseniz "Editors" seçeneğini tickleyerek o kullanıcıya sadece yazarlık yetkisi verebilirsiniz. İsterseniz ikisini de tickleyebilirsiniz. Şimdi az önce oluşturduğunuz kullanıcıda "Administrators" ve "Editors" rollerini tickleyin. Artık "Admin" kullanıcısına da ihtiyacınız yok. "Admin" kullanıcısının yanındaki "Sil" seçeneğine tıklayarak bu hesabı silin.

     Az önce "admin" hesabıyla login olduğunuz için, hesabı sildiğinizde bir anda logout oldunuz. Şimdi yeni oluşturduğunuz hesap ile sitenize login olun.

     Artık kendi hesabınıza özel bir blogunuz var. İstediğiniz değişiklikleri yapmaya ve yazılarınızı yayınlamaya hazırsınız. Şimdi ufak bir ayar daha yapacağız ki projenin ayarlanması iyice anlaşılmış olsun. Sağdaki "Administration" widgetından "Ayarlar" sekmesine tıklayın.

     Sitemizin ayarlar bölümündeyiz artık. Siteyi ilk açtığımızda "Site Adı" ve "Kısa Tanım" kısımlarını hatırlarsınız. Onları buradan değiştirmek mümkün. Site adınızı ve kısa tanımını buradan değiştirin. Daha sonra "Ayarları Kaydet" butonuna basın. Anasayfaya gidin.

     Gördüğünüz gibi yaptığınız ayarlara göre "Site Adı" ve "Kısa Tanım"ı sizin isteÄŸinize göre deÄŸiÅŸti. Ä°ÅŸte kiÅŸisel blogunuz artık kullanılmaya hazır. Daha birçok ayarı halletmeniz gerekiyor fakat "Administration" widgetını biraz karıştırdığınızda yapamayacağınız hiçbirÅŸey yok. Sorularınız için [email protected] adresine mail atabilir, bu postun altına da yazabilirsiniz. Elimden geldiÄŸince cevaplamaya çalışacağım. Herkese kolay gelsin.

NOT: Bu oluşturduğumuz uygulama local üzerinden oluşturulduğu için sadece siz görebilirsiniz. İnternetten herhangi birisi göremez. Blogunuzu internette yayınlamak için domain name ve host satın almalısınız. Ama blogengine öğrenmek; hatta asp.net ve c# öğrenmek isteyenleriniz varsa bu proje gayet kişiyi geliştirici bir proje. Daha fazla bilgi için verebileceğim linkler;

http://www.blogenginetr.com

http://www.codeplex.com

http://dotnetblogengine.net

Etiket(ler): blogengine, localhost, iis